Çocuk Saflığı

Dünyanın en güçlü 10 adamı 100 çocuk ile halat çekme yarışına girse kim kazanır?

Aslında çok basit bir matematikle çocukların kazanacağı çok açık. Yere basan 200 ayak sürtünme kuvvetini net bir şekilde durdurur ve ortalama 30 kg’lık çocuk 15 kg güç uygulasa bile 10 adamın 450 kg’lık güç uygulamasına galip gelir.

Peki çocuklar yerine aynı kilo ve boyda yetişkin insanlar olsa durum ne olurdu? İşte bu noktada; matematiğin yerini ‘davranışsal matematik’ alıyor.

İş dünyasında bunun izdüşümü; kaytarmadır. Evet bildiğiniz ‘kaytarma’ yani suistimal!

Ekp çalışmasında;

1- Her bir birey daha az sorumluluk alır:

Büyük bir grupta çalışırken, bireylerin kendi katkılarının toplam sonuca etkisinin az olduğunu hissetme eğilimi vardır, ki bu da “Ben kendimi paralasam da sanki sonuca ne kadar etki edebilirim? sorusu temelli düşük motivasyona yol açar.

2- Çabanın fark edilmemesi:

Bir takım 10 kişi olduğunda, bir kişi %100 değil de %80 güçle çekse bile, bu durum diğer 9 kişinin çabası arasında fark edilmeyebilir veya önemsiz görülebilir. Bir takım 100 kişi olduğunda bu %50 güce kadar düşebilir.

Birey, "Zaten başkaları çok çekiyor, ben biraz dinleneyim" diyebilir. “Diğer 99 kişi varken beni kim fark edecek?”

3- Adil Olmama Hissiyatı:

Eğer bir kişi, diğer takım arkadaşlarının kendisi kadar sert çekmediğini düşünüyorsa, adil olmak adına o da kendi çabasını azaltabilir. “Benden daha az yorulmuş biriyle aynı sonuca varacağız, aynı takdiri göreceğiz öyleyse ben neden kendimi fazladan kendimi hırpalıyorum ki?” düşüncesi oluşabilir.

Kimin halata ne kadar güç uyguladığı, kimin tam performans gösterip göstermediği bilinemeyeceği için çok bağıran, dişlerini daha çok kenetleyen, “Hadi arkadaşlar asılalım!” diye motive cümleleri kuran en çok asılıyor hissi oluşur halbuki belki bu kişiler sıfır kuvvet uyguluyordur ama olası bir başarıda en büyük paye onlara görülür.

Şehit olmayı cennetle ödüllendiren, savaştan kaçmayı cehennemle cezalandıran dinlerin müritlerinin paganlara savaşlarda galip gelmesinin sebebi budur. Kontrol mekanizmasından yoksun pagan ordusuna rağmen, ilahi dinlerde kontrolü direkt Tanrı yapar o yüzden tüm ekip bireyleri tüm kuvvetini vererek kaytarmaz.

Sovyetler’in çöküşünün en büyük sebebi de budur: Toplam fayda eşit olarak dağıtıldığı için her birey potansiyelinin en alt katkısını verir.

Binlerce çalışanı olan kurumsalların batma sebebi de bireysel performansı değerlendirme, adil bir ödül-ceza sistemini kuramamasıdır. Sayı arttıkça bu devasa bir soruna ve çöküşe götürür.

Ekip olmayı kutsuyoruz, “Ekip olmak başarının anahtarıdır” diyoruz ama iki ortağın garajda kurduğu start-upların koca firmaları dize getirmesini, Hitler gibi ceketi yırtık birinin yüz yıllık örgütlü partileri yenmesini anlamlandıramıyoruz.

Roma neden asırlarca dünyaya hüküm sürdü? Bir birliğin başarısız olması, isyan etmesi veya büyük bir korkaklık göstermesi durumunda 10’arlı gruplara böler birini infaz ederdi.

Kurnazlık kurumlara kaybettiriyor, “çocuk saflığı” lazım.

• Paylaş: